Letterlijk betekent het: High Sensitive Person. En dat is precies ook wat het is. Zeer overgevoelig voor alles wat bij die persoon aan prikkels binnenkomt. En dat kan wel eens problemen opleveren, want als je, je bewust bent van alles wat er om je heen gebeurt dan word dat op een gegeven moment gewoon te veel en kunnen daar dan veel last van ondervinden. HSP word nogal eens verward met AD(H)D en PDD-NOS.
HSP in de praktijk
Op school heerst altijd een gezellige drukte, nieuwtjes worden uitgewisseld en afspraken gemaakt. Hier en daar loopt iemand te roepen, er slaat een deur dicht en dan gaat de bel. Een minder gevoelige persoon heeft daar niet zo veel last van en doet naar hartenlust mee, maar voor een hoog gevoelig kind is dit vreselijk. Hij wordt overladen met allerlei prikkels en zou waarschijnlijk het liefst zijn handen op de oren houden. Weg van al die herrie. Dit zorgt er ook voor dat het kind zich niet goed kan concentreren op de dingen die belangrijk zijn zoals het luisteren in de klas of het maken van een proefwerk. Een simpele deur-klik of het fluisteren van een paar kinderen kan er al voor zorgen dat het kind wordt afgeleid. Na een paar uurtjes op school is het kind dan ook helemaal overbelast met prikkels. Die overbelasting kan er voor zorgen dat het kind stiller en stiller word en zich helemaal afsluit voor de wereld om zich heen. Het tegenovergestelde gedrag komt ook voor, bijvoorbeeld dat het kind door de opgeladen prikkels zelf heel erg druk gedrag gaat vertonen. Dit is dan ook de reden dat bij dit gedrag vaak word gedacht aan ADHD. Ook thuis in de huiselijke kring kan het voor problemen zorgen want deze kinderen zijn thuis ook vaak opstandig en dwars en kunnen de ouder wel eens tot wanhoop leiden. Dit alles zou zich kunnen oplossen als men maar de oorzaak van dit gedrag boven water krijgt.
Heel veel kinderen van deze tijd zijn Hoog gevoelig. Dyslexie en rekenproblemen komen vaak bij deze kinderen voor. Als eenmaal is vastgesteld dat het kind Hoog gevoelig is, dan zijn er heel veel dingen die je kunt doen om er mee om te leren gaan. Rust is hierbij heel erg belangrijk. Geef het kind die rust. Geef hem een eigen plekje waar het zich terug kan trekken, dat is heel belangrijk. Een prikkelarme omgeving waar de zintuigen tot rust kunnen komen.
Wat zijn de kenmerken van een hooggevoelig kind?
- Het verschil tussen ADHD en HSP: Wanneer je een kind met ADHD in een rustige prikkelarme omgeving plaatst, dan zal het gedrag toch nog onrustig blijven. Dit in tegenstelling tot een kind met HSP. Als je die in een prikkelarme omgeving plaatst, zal hij of zij rustiger worden en zich veel beter kunnen concentreren.
- Veranderingen merken ze heel snel op, al is het nog zo klein, ander kapsel? Andere bril bij iemand? Zij merken dat heel snel op. Zo kunnen hoog gevoelige kinderen ook heel slecht tegen drukke programma’s op de televisie, bijvoorbeeld een spannende of gewelddadige film kan nachtmerries opleveren bij het kind. Ook de toestand van de wereld kan het kind aardig van slag doen raken.
- De gevoelens die er zijn, zijn ook heel intens. Zijn ze boos? Dan zijn ze echt boos! Zijn ze blij? Dan zijn ze ook echt helemaal gelukkig. Maar bij overprikkeling kan die stemming ook ineens omslaan en worden ze weer teruggetrokken en stil. Rust is dan de oplossing.
- Ze voelen het onmiddellijk als er iets mis is. een ruzie onder de ouders, tussen broertjes en zusjes zullen ze meteen oppikken. Je kunt het niet voor ze verbergen. Ze hebben een sterk intuïtief gevoel.
- Ze hebben een enorme fantasie en zijn heel creatief. Soms kunnen ze zich ook helemaal terugtrekken in die fantasiewereld.
- Plotselinge veranderingen vallen niet in goede aarde bij deze gevoelige kinderen. Bereid ze daarom altijd voor op uitstapjes, verhuizingen of vakanties.
- Vaak komt ook tijdens de vakantie heimwee voor. Neem een aantal thuisgebonden spulletjes mee, zodat het kind ook wat van thuis bij zich heeft. Een knuffel, een kussen, een eigen dekbed of iets anders waar het kind aan gehecht is.
- Dingen onderzoeken en ook helemaal uitvogelen hoe het werkt en in elkaar steekt is ook één van de kenmerken. Is hun aandacht getrokken dan willen ze er ook alles van weten. Dit geld overigens ook voor volwassenen HSP’s.
- Wanneer ze iets willen vertellen of delen dan verwachten ze 100% aandacht. Ze kunnen er niet tegen dat jij je laat afleiden van wat zij aan het vertellen zijn.
- Ze hebben een heel sterk ontwikkelde neus voor alles. Is er ergens brand? Zij zullen het als eerste ruiken. Ga gerust zoeken, want dan is er iets dat aan staat te branden.
- Ook het gehoor is zeer sterk ontwikkeld. Vooral de hoge en lage tonen pikken ze op. Jij hebt misschien niets opgemerkt, maar het kind zal het horen.
- Ze kunnen ook erg gevoelig zijn voor bepaalde kledingstoffen of zelfs voor bepaalde felle kleuren. Laat het kind zelf aangeven wat te dragen en dring geen kleding op die ze niet willen dragen. Het zorgt dan weer voor extra prikkels.
- Over het algemeen zijn ze graag in de natuur, en ook dol op dieren. Deze kinderen voelen zich meer thuis in het bos of in de dierentuin dan in een pretpark.
HSP, een lust of een last?
Het is zeker niet zo dat je een hoog gevoelig kind als een ziek kind moet behandelen of zien. Zeker niet! Je kunt het zien als een gave, net als Hoogbegaafden of Hoogontwikkelde mensen. Het hoeft geen last te zijn en kan een lust zijn. Als het kind maar de juiste behandeling krijgt heb je een lief en vrolijk kind dat nergens last van hoeft te hebben.
De prikkelverwerking loopt bij deze kinderen anders en zo ook hun leerproces. Wanneer hen geleerd wordt hier effectief gebruik van te maken zullen ze veel minder last ervaren van overprikkeling en resultaten op school zullen als vanzelf verbeteren. Dit zorgt ervoor dat ook het zelfbeeld, wat over het algemeen laag is bij deze kinderen, verbeterd wordt.
Binnen Edu-Smart worden kinderen die last ervaren van het hoog gevoelig zijn begeleidt door hoog gevoelige begeleiders. Hierdoor zal het kind snel vertrouwen op de begeleiding en bereid zijn zich open te stellen voor het aanleren van nieuwe vaardigheden. We maken hierbij gebruik van de wetenschap dat hoog gevoelige kinderen voornamelijk functioneren vanuit de rechterhersenhelft. Dit gegeven is van essentieel belang. Dit vraagt namelijk om een heel andere aanpak dan het werken en functioneren vanuit de linker hersenhelft. Op school bijvoorbeeld wordt met name aanspraak gedaan op de linker helft van de hersenen en dat verklaard voor een deel waarom hoog gevoelige kinderen hier geen aansluiting vinden.
Het is hierom dan ook belangrijk dat een kind leert wat zijn voorkeuren zijn en hoe hij of zij daar in de praktijk mee om kan gaan. Ook voor ouders en leerkrachten is dit inzicht van groot belang, zodat vanuit dit perspectief het kind ondersteund en begeleid kan worden.
Wanneer u na het lezen van deze informatie nog steeds het ‘gevoel’ heeft dat uw kind hoog gevoelig is, bied onderstaande test de mogelijkheid om hierin duidelijkheid te verkrijgen.
HSP Test
Antwoord met “ja” als het in ieder geval enigszins voor het kind opgaat of gedurende een aanzienlijke periode in het verleden opging. Antwoord met “nee” als het niet speciaal of helemaal niet opgaat voor het kind. Als je 13 of meer vragen met “ja ”hebt beantwoord, is het kind waarschijnlijk hoog sensitief. Echter ook als je 1 of 2 vragen met “ja” hebt beantwoord, maar ze zijn in extreme mate waar, heb je wellicht ook reden om het kind hoog sensitief te noemen.
Mijn kind… Ja Nee
1 | schrikt snel | O | O |
2 | heeft last van kleren die kriebelen, naden in sokken, of kledingmerkjes tegen zijn/haar huid | O | O |
3 | houdt over het algemeen niet van grote verrassingen | O | O |
4 | leert meer van een vriendelijke terechtwijzing dan van strenge straf | O | O |
5 | lijkt mijn gedachten te lezen | O | O |
6 | gebruikt moeilijke woorden voor zijn/haar leeftijd | O | O |
7 | ruikt elk vreemd geurtje | O | O |
8 | heeft een scherpzinnig gevoel voor humor | O | O |
9 | lijkt zeer intuïtief | O | O |
10 | is moeilijk in slaap te krijgen na een opwindende dag | O | O |
11 | heeft moeite met grote veranderingen | O | O |
12 | stelt veel vragen | O | O |
13 | wil zich verkleden als zijn/haar kleren nat of zanderig zijn geworden | O | O |
14 | zeer gevoelig voor pijn | O | O |
15 | kan slecht tegen een luidruchtige omgeving | O | O |
16 | heeft oog voor detail(iets dat van plaats is veranderd, een verandering in iemands uiterlijk) | O | O |
17 | kijkt eerst of het veilig is alvorens ergens in te klimmen | O | O |
18 | presteert het best wanneer er geen vreemden bij zijn | O | O |
19 | beleeft de dingen intensief | O | O |
(uit: het hoogsensitieve kind, help je kind op te groeien in een wereld die hen overweldigd).
Indien uw gevoel, alsmede de uitslag van deze test, aangeven dat uw kind hoog gevoelig is dan mag u daarop vertrouwen. Uw kind zal dan ook zeker gebaat zijn bij ondersteuning en begeleiding. Want elk kind verdient het om zijn/haar kwaliteiten en talenten te leren gebruiken. Zodat het kan opgroeien in een veilige en uitdagende leef- en leeromgeving en uit kan groeien tot een zelfstandige en verantwoordelijke volwassene op een plezierige manier.
Wanneer u meer informatie wenst over de mogelijkheden voor ondersteuning of begeleiding kunt u contact opnemen met Patricia van Turnhout op telefoonnummer: 06-22368696 of uw gegevens achter laten op het contactformulier of stuur ons een email op info@edu-smart.nl.